ALS en logopedie – samenwerken in de praktijk

Alleen ga je sneller, samen kom je verder

Het is woensdagochtend. Ik stap in de auto op weg naar een huisbezoek. Ik ga naar een mevrouw die onlangs is gediagnosticeerd met amyotrofische laterale sclerose (ALS). Bij deze ziekte vallen de spieren één voor één uit. Na de eerste symptomen overlijden mensen met ALS gemiddeld binnen drie tot vijf jaar. We hebben geen tijd te verliezen, dus behandeling wordt direct opgestart gericht op adem- stem en slikproblemen. Samen met de cliënt en haar omgeving kijk ik naar de hulpvraag en wordt het behandelplan opgesteld. Met de nadruk op samen, want alleen is maar alleen.
 

Dag van de Logopedie 2024

Wellicht hebt je het opgemerkt, maar gisteren op 6 maart was het de dag van de logopedie. Een dag waarop logopedie in heel Europa onder de aandacht wordt gebracht middels verschillende campagnes. Het thema van de Dag van de Logopedie 2024 was samenwerking logopedie met andere disciplines, ook Pro Education besteedde er aandacht aan door in gesprek te gaan met Ilona Silverhuis over haar samenwerkingen met andere professionals in de zorg. Samenwerken onderstreept het belang van een holistische aanpak waarbij logopedisten, zorgprofessionals en naasten gezamenlijk streven naar de best mogelijke zorg voor cliënten met spraak-, taal-, stem- en slikproblemen. De waarde van samenwerking is belangrijk om uiteindelijk de hulpvraag van de cliënt te beantwoorden en kwaliteit van leven te vergroten.
 

Een holistische aanpak bij complexe hulpvragen

Als logopedist werk ik met verschillende disciplines samen om zo efficiënt mogelijk te behandelen en de hulpvraag zo goed mogelijk te kunnen beantwoorden. Een holistische aanpak, waarbij ik uitga van het principe dat alles met elkaar in verbinding staat, is hierbij van belang. Ik kijk niet alleen naar de cliënt, maar ook naar de omgeving. Bij complexe hulpvragen zoals ALS is een multidisciplinaire samenwerking van essentieel belang. Omdat de spieren uitvallen komen er problemen in de grove en fijne motoriek, eten en drinken, spreken en ademen. Respectievelijk de behandelgebieden van de fysiotherapeut, diëtist en logopedist.
 

Samenwerken in de praktijk

Het eten en drinken is in het begin vaak nog mogelijk. Echter hoe verder in het proces is het niet altijd meer vanzelfsprekend en soms zelfs niet meer mogelijk. Een groot bijkomend probleem is vaak het snelle gewichtsverlies. De cliënt heeft niet voldoende intake. Samen met de diëtist bekijk ik wat we kunnen doen om ervoor te zorgen dat de cliënt veilig eet en voldoende binnenkrijgt. Met slikadviezen en oefeningen leert de cliënt middels logopedie stap voor stap veilig eten en drinken. Continu wordt in de gaten gehouden of het slikproces nog veilig gaat en of de intake voldoende is. Een groot risico is namelijk de kans op een longontsteking als het eten niet goed weggeslikt wordt. De diëtist zorgt tijdens deze periode voor maaltijden met voldoende voedingsstoffen, en de voortgang wordt steeds samen besproken.
 

Overleg samen met de cliënt

Er is contact met de huisarts om de laatste resultaten te bespreken, ik bel de longarts om de laatste onderzoeken te horen en ik spreek de fysiotherapeut om te horen hoe het met de grove en fijne motoriek gaat. Daarnaast wordt de cliënt geholpen door de ergotherapeut. Een complexe casus, met een heel team aan specialisten die klaar staan om de hulpvraag te beantwoorden en kwaliteit van leven te vergroten. Dankbaar voor de kritische feedback, het samen overleggen en de efficiëntie die geboden wordt, geeft zowel voor de cliënt als voor de omgeving het gevoel dat ze serieus genomen, gehoord en gezien worden.
 

Aandacht voor het gezin

Wetende dat deze situatie moeilijk is voor het gezin, geef ik de aandacht en interesse voor ieder rondom de cliënt. Voordat ik naar huis ga spreek ik nog even met de partner en vraag of alles duidelijk is en hoe het met hem gaat. Samenwerken is voor mij vanzelfsprekend bij iedere hulpvraag. Want weet je; alleen ga je sneller, samen kom je verder.

 
Heeft Anouk je interesse in het vak logopedie opgewekt? Dan kan je verder kijken bij de HBO Bachelor Logopedie. Toch juist meer benieuwd naar interprofessionele nascholing, kijk dan eens naar de onderstaande cursussen voor professionals in de zorg:

• Shared Decision Making
• Adem-, Bewustwordings- en Ontspanningsoefeningen
• Oplossingsgericht Coachen in de Zorg

Anouk Demos – stemlogopedist & zangcoach

Anouk studeerde aan het conservatorium van Rotterdam (musical) en is naast haar werk als logopedist werkzaam als dirigent en zangcoach bij haar eigen zangschool. Omdat Anouk zelf zangeres is, kan zij haar ervaringen delen en veel voorbeelden uit de praktijk geven. Ze beschikt over de ervaring om logopedisten de juiste technieken aan te reiken om efficiënter te werken aan logopedische hulpvragen rondom de zangstem.