Als je als eerstelijnsfysiotherapeut veel weet over longrevalidatie, sta je in deze tijd voor een nieuwe uitdaging: COVID-19. Zoals bekend tast dit coronavirus de luchtwegen aan van mensen die erdoor worden besmet. Het herstel kan lang duren en er kan blijvende schade aan het longweefsel ontstaan. Uit de vele reacties op bijvoorbeeld zorgwijzer.nl, blijkt dat ook veel patiënten met milde coronaklachten hier nog langdurig last van hebben. Dan gaat het onder meer om voortdurende vermoeidheid, kortademigheid en hoesten.
Speciaal voor eerstelijnsfysiotherapeuten met kennis van longrevalidatie ontwikkelden wij de praktijkgerichte cursus Revalidatie na COVID-19. Een van de docenten is fysiotherapeut Ellen Ricke. Vanuit haar specialisme longrevalidatie bij mensen met COPD, was zij meteen geïnteresseerd in deze nieuwe chronische longaandoening. “Het bleek al snel dat goede begeleiding bij COVID-19-patiënten heel belangrijk is”, vertelt Ellen.
Veel verschil met COPD
“Er zijn ook grote verschillen met bekende longziekten als COPD”, legt ze uit. “Mensen met COPD gaan geleidelijk achteruit, maar iemand die COVID-19 krijgt, kan van de ene op de andere dag bijna niets meer. Bovendien is er in de meeste gevallen minstens een jaar revalidatie nodig. Daarnaast gaat het vaak om gezonde mensen die een druk leven hebben en dat maakt goede begeleiding echt belangrijk. Ik ken iemand in mijn eigen omgeving. Een vitale man van 58 die wel 60 uur in de week werkte en die kan nu niets meer. Zich aankleden is al een inspanning waar hij van op adem moet komen.”
Het is algemeen bekend dat cliënten die op de ic hebben gelegen klachten ervaren als fysieke, cognitieve en psychische problemen, ook wel PICS genoemd. Deze ic-gerelateerde restverschijnselen leiden tot langdurige beperkingen in het dagelijks functioneren en verminderde kwaliteit van leven. COVID-19-patiënten lopen een extra grote kans op deze klachten omdat ze vaak lang op de ic aan de beademing liggen.
Heel rustig beginnen
Ellen: “Er ging in eerste instantie veel aandacht naar de ic’s. Maar inmiddels blijkt dat ook vooral mensen die COVID-19 in de thuissituatie hebben doorgemaakt hier nog heel lang last van hebben. Zij hebben een keer contact gehad met de huisarts en toen het advies gekregen thuis te blijven en uit te zieken. Verder niets. Goede begeleiding en revalidatie is voor hen heel hard nodig. En omdat ze nauwelijks belastbaar zijn moet je daar ook heel rustig mee beginnen. Eerst moeten ze zich thuis weer een beetje kunnen redden en daarna kunnen ze pas naar de fysiopraktijk komen om hun conditie verder te verbeteren.”
“Ook ademhalingsoefeningen zijn belangrijk. Ademhalen lijkt heel vanzelfsprekend, maar iemand die COVID-19 heeft gehad moet daar weer heel bewust mee bezig zijn”, gaat ze verder. “Deze cursus is echt een verdieping van en aanvulling op de kennis van behandelingen voor mensen met COPD. En dat is heel belangrijk voor paramedici die cliënten met COVID-19 gaan behandelen. Én multidisciplinaire samenwerking is heel belangrijk.”
Meteen de diepte in
Met deze cursus krijg je inzicht in de gevolgen van COVID-19 voor je cliënt en de verschillende behandelmogelijkheden. De cursus gaat meteen de diepte in en is daarom een mooie aanvulling op jouw kennis van longrevalidatie. Die basiskennis van longrevalidatie is dan ook vereist om deze cursus te kunnen volgen.
Als je de cursus hebt afgerond kun je onder meer een basisbehandelprogramma opstellen om het welzijn van mensen met COVID-19 te verbeteren. Ook kun je klinimetrie inzetten om de beginsituatie van de cliënt met COVID-19 in kaart te brengen. Én je kent de belangrijkste wetenschappelijke ontwikkelingen op het gebied van COVID-19.
