Lig Advies: Het Belang van een Goede Lighouding bij Schouderklachten

Van de 24 uur op een dag brengen we ongeveer een derde liggend door. Mensen zijn zich vaak niet bewust van de invloed van de lighouding op het herstel van gezondheidsklachten. Want wat heeft een goede lighouding nu te maken met schouderklachten?
 

Multidisciplinair Expertise Spreekuur voor Neuralgische Amyotrofie

In Radboudumc hebben we een multidisciplinair expertise spreekuur voor neuralgische amyotrofie, een aandoening van de zenuwen van de schouder, die zich kenmerkt door terugkerende aanvallen van pijn in de schouder, arm en/of hand, gevolgd door een gehele of gedeeltelijke verlamming van de spieren. Kenmerkend van deze aandoening is dat de invloed van wat mensen doen, hoe lang ze dit doen en hoe ze daarna herstellen van grote invloed is op het klachtenpatroon. Na deze toelichting vraag ik cliënten om een beschrijving van wat zij zoal doen op een dag, beginnend bij de nacht…Vaak zie ik aan de eerste reactie op deze vraag al meteen of deze nachten helpend zijn in het herstel, of dat juist averechts werken. Als men overdag te veel zware activiteiten doet of te lang doorgaat in activiteiten, dan is er de pijnscore bij het gaan slapen hoog. De cliënt hoopt dan van de nacht dat deze klachten wegtrekken, maar vaak is de lighouding een van de problemen bij schouderklachten.
 

Drie Slaaphoudingen en Hun Effecten op de Schouders

De lighouding ’s nachts is een onbewust proces, mensen hebben een gewoontehouding, zo slaapt 75% van de mensen op hun zij, 20% op hun rug en 5% op hun buik. Elke slaaphouding heeft zo zijn uitdaging voor het liggen.
 

Lighouding Tips voor Buik-, Rug- en Zijslapers

De buikslaper

Een buikslaper slaapt vaak zonder hoofdkussen. Deze houding is echter voor de nek en voor de schouders niet bevorderlijk. Het eerste advies klinkt misschien wat vreemd: probeer een alternatief te vinden voor deze houding. Soms werkt een variant op buikslapen goed, waarbij een kussen onder de borstkas ervoor zorgt dat iemand half in zijlig, half op de buik ligt.
 

De rugslaper

Dit type slaper heeft een wat dunner hoofdkussen nodig, maar ervaart vaak pijnklachten door het naar onderen zakken van de schouders. Een in de lengte gevouwen handdoek of een laag stuk schuim onder de hele arm kan dit al voorkomen. Ook een rugslaper kan een variant proberen van half ruglig, half zijlig, met een kussen in de rug, waar de bovenste, pijnlijke schouder en arm ook op kan rusten.
 

De zijslaper

Dit type slaper heeft een wat hoger hoofdkussen nodig, bij schouderklachten is een ergonomisch gevormd kussen met een nekcontour zeker aan te raden. Dit haalt de druk van de onderste schouder af en zorgt ervoor dat de nek goed uitgelijnd kan liggen. Het zoeken naar een goed kussen kan best lastig zijn. Zeker voor zijslapers is de hoogte en stevigheid van het kussen erg belangrijk. Bij meerdere speciaalzaken is het mogelijk om het kussen thuis uit te proberen. Een andere uitdaging van de zijslaper is de positie van de ‘bovenste’ arm. Als deze naar beneden draait, nemen de schouderklachten vaak toe. Een dik (voedings)kussen voor de romp zorgt ervoor dat de arm goed ondersteund kan liggen.
 

Individuele Aanpassingen voor Optimaal Herstel

We hebben bij Radboudumc afbeeldingen van deze basislighoudingen, soms is dat voldoende voor mensen om thuis aan de slag te kunnen. Zelf ervaren wat een goed ondersteunde lighouding kan betekenen is een betere optie. Kleine, individuele aanpassingen kunnen veel effect hebben. Zo had ik laatst een goed getrainde bodybuilder in behandeling, een echte zijslaper. Hij had al allerlei ergonomisch gevormde hoofdkussens gekocht, maar die waren allemaal in de kast beland. Bij observatie van de lighouding bleek dat hij door zijn fors getrainde schouders bij alle hoofdkussens zo’n 5 centimeter in hoogte te kort kwam! Een schuimblok onder het ergonomische kussen deed wonderen! Daarom staat er in onze spreekkamer een bed, en een kast vol met hoofdkussens, handdoeken en schuimmateriaal.
 

Conclusie: Optimaliseer Je Lighouding voor Een Goede Nachtrust

Met een goede, op-maat-geadviseerde lighouding kan het effectief herstellen in de nacht pas echt goed beginnen, hopelijk zo’n 6-8 uur lang. Slaap lekker!

Jacqueline Leenders - ergotherapeut en onderzoeker in opleiding

Jacqueline studeerde in 1994 af aan de Hogeschool Zuyd, opleiding ergotherapie en is naast haar werk als ergotherapeut ook onderzoeker in opleiding bij het Radboudumc en freelancer voor verschillende opdrachtgevers. Zo werkt ze ook als afstudeerbegeleider bij Pro Education en toegankelijkheidscoördinator bij Oerol. Haar werk- en onderzoekservaringen liggen op het vlak van revalidatie bij dwarslaesie en vermoeidheid bij spierziekten. Door de diversiteit aan werkervaring vindt zij het een mooie uitdaging om onderwijs, onderzoek en praktijk met elkaar in contact te brengen.