Passende voorlichting voor preventie

Onlangs gaf ik een workshop over biologische ritmes aan de buitengewoon opsporingsambtenaren van de gemeente Noordwijk, die in onregelmatige diensten werken. Een paar dagen later stond ik voor de klas bij basisschool Wereldwijs, om met de kleuters een top drie te maken van hun favoriete groenten.

Deze onderwerpen omdraaien heeft weinig zin. Kleuters hebben geen extra uitdagingen met onregelmatige werktijden. En de meeste volwassenen zijn al wat bekend met verschillende soorten groenten.

Iedere groep en ieder persoon heeft zijn eigen voorkennis, interesses, behoeften en capaciteiten. Om effectief leefstijlveranderingen te stimuleren, is het belangrijk dat voorlichting en activiteiten binnen de preventieve zorg aansluiten bij deze kenmerken van de deelnemers. Dit geldt zowel bij het werken met groepen als bij individuele begeleiding.
 

Even voorstellen

Mijn naam is Isabelle Groenstege. Ik ben voedingsmiddelentechnoloog BSc en voedingsdeskundige MSc en werk voornamelijk voor en met groepen. Voor diverse opleidingsinstituten ontwikkel ik onderwijsmaterialen en verzorg ik lessen met betrekking tot voeding en leefstijl. Daarnaast verzorg ik workshops en lezingen voor organisaties. Dit is mijn eerste blog voor Pro Education. De komende maanden volgen er meer blogs waarin ik inspiratie geef voor het effectief werken met groepen in de preventieve zorg.
 

Je inleven in de situatie van de doelgroep

Hierboven heb ik met een overduidelijk voorbeeld aangegeven, waarom een voorlichting die aansluit op de situatie van de doelgroep zo belangrijk is. Zo lijkt het je wellicht logisch en eenvoudig. Toch zie ik in de praktijk, meer genuanceerd, regelmatig voorlichting en begeleiding die vanuit gedachten van cursisten en preventieve zorgmedewerkers gegeven wordt. En ik betrap mezelf daar ook nog wel eens op.
 

Welk probleem ervaart de doelgroep?

Nog een voorbeeld. Meer dan de helft van de volwassenen heeft overgewicht. Overgewicht geeft een verhoogd risico op meerdere soorten chronische ziekten. Dat is een groot probleem dat cursisten en zorgprofessionals zien en communiceren. Dit gegeven motiveert mensen echter weinig om hun gedrag te veranderen. Het is niet iets wat zij persoonlijk als probleem ervaren in hun dagelijks leven. Als je iets aan de prevalentie van overgewicht wilt doen, is het belangrijk om eerst te onderzoeken welk probleem je doelgroep zelf ervaart. Buitengewoon opsporingsambtenaren ervaren bijvoorbeeld extra uitdagingen met voeding en leefstijl door hun onregelmatige diensten. 
 

Welke voorlichting en activiteiten passen bij de doelgroep?

Vervolgens onderzoek je de voorkennis, interesses, behoeften en capaciteiten van de doelgroep. Op basis daarvan ontwikkel je voorlichting en activiteiten voor de groep. Bij kleuters kan bijvoorbeeld niet met teksten gewerkt worden en zijn de voorkennis en concentratiespan laag. Dat zijn dingen om rekening mee te houden. Een kleine tip! Zet je programma niet te strak op. Stel tijdens de presentatie of workshop vragen over specifieke situaties en behoeften van de deelnemers. Die kun je niet geheel vooraf voorzien en zullen tussen en binnen groepen ook variëren. Zo kun je hierop inspelen tijdens de bijeenkomst.  
 

Samen oefenen

In de lessen die ik verzorg over het ontwikkelen van een groepsvoorlichting en het schrijven van een ondernemersplan, oefen ik met cursisten om zich te verplaatsen in de doelgroep. Steeds weer vraag ik; is dit een probleem dat jij ziet of dat je doelgroep zelf zo ervaart? En; is dit een oplossing die voor jou werkt, of die passend is bij de kenmerken van jouw doelgroep? Dit type vragen kun jij jezelf ook als zorgprofessional stellen. Vraag ook je teamleden om hier scherp op te zijn naar elkaar. We vergeten dit vanuit onze passie allemaal wel eens. Zo helpen we elkaar verder. 

Isabelle Groenstege - voedingsdeskundige

Isabelle is voedingsmiddelentechnoloog BSc en voedingsdeskundige MSc en werkt voornamelijk met groepen. Zij ontwikkelt educatiematerialen en verzorgt workshops en lessen in voeding en leefstijl vanuit haar bedrijf My FoodStyle. Haar kennis en ervaringen in de groepsvoorlichting deelt zij via praktijkvoorbeelden en tips met voedingsdeskundigen en diëtisten.