Verband ontdekt tussen breinbedrading en autistisch gedrag

Onderzoekers van het Radboudumc hebben samen met hun Franse collega’s van INSERM in Bordeaux ontdekt dat het visuele systeem van muizen met een autismespectrumstoornis (ASS) meer lokale verbindingen en minder verbindingen tussen hersengebieden hebben onderling, dan gebruikelijk is. Dit blijkt uit onderzoek dat gepubliceerd is in Science Advanced.
 
Afwijkende breinbedrading
Een vaakgenoemde, mogelijke oorzaak van autistisch gedrag is een afwijkende breinbedrading. Het was tot nu niet duidelijk hoe die bedrading er dan uitzag en wat er anders aan was. Volgens een van de theorieën bevatten de hersengebieden van mensen met ASS meer korte, lokale verbindingen (lokale ‘hyperconnectie’), terwijl er juist minder verbindingen zijn aangelegd naar de gebieden die wat verder weg liggen (‘disconnectie’ op afstand). Net zoals je in Nederland niet alleen een netwerk van lokale en provinciale wegen, maar ook snelwegen nodig hebt om heel Nederland goed te kunnen bereiken, heeft ook de visuele hersenschors voor een goede verwerking van het beeld zowel veel onderlinge contacten als contacten op afstand nodig.
 
Hersenen in beeld
De onderzoekers hebben de bedrading van de hersenen nu in beeld kunnen brengen bij muizen met het fragiele X-syndroom. Bijna een derde van degenen die dit syndroom hebben, vertoont gedrag dat valt binnen de autismespectrumstoornissen. De onderzoekers hebben met behulp van twee verschillende technieken diverse hersengebieden in kaart gebracht: op zeer gedetailleerde MRI-beelden was te zien dat er bij muizen met het fragiele X-syndroom inderdaad minder verbindingen zijn tussen de visuele schors en andere delen van het brein. Daarnaast konden met behulp van een vorm van ‘biologische beeldvorming’ de lokale delen zichtbaar gemaakt worden. Een virus werd zo aangepast dat het te volgen was als het zich via de lokale hersenbanen verplaatste. De visuele schors van muizen met het fragiele X-syndroom bleken inderdaad veel meer lokale verbindingen te hebben dan gebruikelijk. Hiermee is deze combinatie voor het eerst aangetoond in een muizenmodel voor fragiele X-syndroom en ASS.
 
Hoewel hiermee nog niet onomstotelijk is vastgesteld dat een afwijkende bedrading van de hersenen aan de basis ligt van autistisch gedrag, stellen de onderzoekers dat de resultaten wel verder onderzoek in deze richting stimuleren.
 
Het werken met kinderen en/of volwassenen met een autismespectrumstoornis (ASS) vraagt om speciale expertise van de logopedist. Werkt u als logopedist en wilt u meer leren over hoe u deze doelgroep optimaal kunt begeleiden? Bekijk dan eens de cursus ASS - Basis of een van de vervolgcursussen ASS - Vervolg: Partner- en Ouderbegeleiding, ASS - Vervolg: Pubers, ASS - Vervolg: Vroegsignalering. U kunt ook kiezen voor de Leergang ASS, waarin zowel de Basis- als alle Vervolgcursussen opgenomen zijn.
 
Bron: Radboudumc